Cùng tìm hiểu mâm cỗ ngày Tết 3 miền có những món ăn gì

Mâm cỗ truyền thống của ngày Tết cổ truyền thường gồm những món ăn gì?

Theo tục lệ từ những ngày xa xưa, các cụ đã có câu “mâm cao, cỗ đầy”, ý là nói cách biện cỗ thì phải thể hiện sự trang trọng, có thể là với mâm 8 bát và 8 đĩa.

8 đĩa bao gồm những món ăn sau:

• Xôi gấc
• Gà luộc
• Hạnh nhân xào
• Nộm
• Thịt quay
• Giò lụa hoặc giò xào
• Nem rán
• Chả quế.

8 bát gồm những món ăn sau:

• Vây cá
• Măng lưỡi lợn hầm châm giò
• Bóng bì
• Mực nấu
• Nấm thả
• Chim hầm
• Gà tần
• Miến nấu lòng gà

• Một bát nước mắm nguyên chất cùng với tỏi và ớt.
• Một bát nước chấm nem rán (nếu có).
• Một đĩa muối với hạt tiêu, lá chanh, chanh và ớt.

• Sốt mayonaise
• Nước chấm xì dầu/ nước tương
• Tương ớt, tương cà

• Dăm bông
• Xúc xích/dồi sụn
• Lạp xưởng xá xíu

• Bánh chưng
• Dưa hành
• Thịt gà luộc
• Xôi gấc
• Nộm
• Nem rán

Mâm cỗ ngày Tết miền Bắc – Cầu kỳ tinh tế

Mâm cỗ Tết cổ truyền ở miền Bắc được các bà mẹ, chị em tuân thủ nghiêm ngặt theo quy tắc: 4 bát 4 dĩa (chưa bao gồm nước chấm, dưa hành và xôi) tượng trưng cho tứ trụ (4 mùa và 4 hướng). Với những nhà nào có điều kiện kinh tế khá giả hơn thì chuẩn bị nhiều hơn (6 bát 6 đĩa hoặc 8 bát 8 đĩa), có khi mâm cỗ lớn phải xếp cao đến 2, 3 mâm.

4 bát sẽ bao gồm các món đặc trưng như:

• Canh bóng thả nấu với chân tẩy và nước dùng gà
• Chân giò hầm măng khô
• Mọc nấm thả 
• Miến nấu lòng gà

4 đĩa sẽ bao gồm các món như:

• Gà trống luộc
• Nem rán
• Giò lụa (hoặc giò thủ, chả quế)
• Bánh chưng

Nhiều gia đình còn nấu thêm đĩa thịt đông – món ăn đặc trưng ngon miệng cho những ngày lạnh ở miền Bắc.

Món ăn tráng miệng trên mâm cúng của người miền Bắc cũng rất đa dạng và cầu kỳ với nhiều loại mứt Tết và trái cây khác nhau ví dụ như mứt quất (mứt tắc), mứt gừng, mứt sen, ô mai, hồng khô,… Đặc biệt là những món chè kho thơm ngọt được nấu rất kỹ từ đậu xanh và đường là món tráng miệng ngon khỏi bàn và gần như không thể thiếu.

Mâm cỗ ngày Tết miền Trung – Đơn giản chân thành

Miền Trung với thời tiết khắc nghiệt và khí hậu đặc trưng nên nét văn hóa ẩm thực cũng sẽ có một vài sự khác biệt với tinh thần tiết kiệm, san sẻ của con người nơi đây, điều đó được thể hiện qua việc các món ăn được chia ra thành từng đĩa nhỏ, mỗi thứ một ít và được bày biện trên chiếc mâm tròn.

Những món ăn cơ bản đặc trưng thường thấy trong mâm cỗ Tết miền Trung bao gồm:

• Gà luộc
• Thịt heo
• Bánh tét
• Nem chua
• Dưa hành
• Ram cuốn

Ngoài ra người miền Trung cũng rất chú trọng đến việc dự trữ nên một số gia đình cũng làm những món mặn như: thịt kho, tôm rim, gà rán, nem, thịt ngâm nước mắm,… để trưng lên mâm cỗ ngày Tết.

Đặc biệt, người miền Trung rất thích ăn những món cuốn nên không thể nào thiếu đi các món như: thịt luộc, cá hấp cuốn bánh tráng, nem lụi,…

Mâm cỗ ngày Tết miền Nam – Phóng khoáng và không câu nệ hình thức

Khác với miến Bắc và Trung, miền Nam là vùng đất được mẹ thiên nhiên ưu ái ban tặng nhiều đặc sản và trái cây thơm ngon, phong phú và đa dạng. Người dân miền Nam tính tình vui vẻ, phóng khoáng nên mâm cỗ ngày Tết của nơi đây cũng ít câu nệ hơn về hình thức.

Một món ăn không thể nào không được kể tên trong mâm cỗ cúng Tết ở miền Nam chính là thịt kho trứng (hay thịt kho tàu), thịt kho trứng thường được kho trong một nồi lớn để ăn liên tục trong nhiều ngày liền. Ngoài ra cũng phải nhắc đến món canh khổ qua nhồi thịt với quan niệm mọi sự khổ ải sẽ đều qua đi để đón chào một năm mới hạnh phúc và đầy đủ hơn.

Ngoài 2 món ăn trên thì người miền Nam còn chuẩn bị thêm những món ăn sau:

• Gà luộc
• Chả giò
• Gỏi ngó sen
• Tôm khô củ kiệu
• Bánh tét.

Bánh Tét ở miền Nam rất đa dạng về nhân bánh, có bánh tét nhân đậu xanh, đậu đen, chuối hay dừa,… Một số gia đình cũng chuẩn bị thêm những món ăn như: chả lụa, giò thủ, lạp xưởng lên mâm cỗ nếu thích.

Mâm cỗ, mâm cúng Tết của 3 miền tuy có nhiều điểm khác nhau trong các món ăn, cách chế biến hay cách bày trí cho đến những nguyên tắc, ý nghĩa đằng sau đó. Nhưng cho dù thế nào đi chăng nữa thì những mâm cỗ ấy đều thể hiện ra những giá trị thiêng liêng, sâu sắc của nền văn hóa và tính ngưỡng của con người Việt Nam ta.