Top 10 món ăn ngon dân dã thể hiện đặc trưng ẩm thực miền Bắc

Trong văn hoá Việt, ẩm thực được xem như là công trình nghệ thuật tỉ mỉ và không kém phần công phu. Không phải là ngẫu nhiên mà Việt Nam được các du khách/thực khách quốc tế gọi với cái tên ưu ái và thân thương là “thiên đường ẩm thực”. Xuyên suốt đất nước với dáng hình chữ S thân thương thì mỗi vùng mỗi miền đều có những món ăn thơm ngon, độc đáo riêng, từ đó mà tạo nên sự phong phú, đa dạng trong ẩm thực nước nhà.

Miền Bắc cũng không phải một ngoại lệ, miền Bắc Việt Nam rất nổi tiếng với những món ăn dân dã đông quê gắn liền với nếp sinh hoạt, sinh sống và phát triển của người dân địa phương. Vậy Miền Bắc có những món ăn đồng quê dân dã nào? Món ngon dân dã miền Bắc có gì hấp dẫn và độc đáo mà làm cho người ta khi đặt chân đến nơi đây lưu luyến đến thế? Bài viết dưới đây chúng tôi sẽ giúp bạn làm rõ những thắc mắc ấy, hãy cùng khám phá nhé.

Khám phá nền ẩm thực bình dị của miền Bắc

Có thể nói rằng, ẩm thực chính là tấm gương phản ánh được cuộc sống và con người của từng vùng từng miền khắp cả nước – cái nôi sinh ra những món ăn bình dị thân thương ấy. Miền Bắc nước ta có khí hậu nhiệt đới gió mùa, có đất đai màu mỡ, do đó hình thành nên nền văn minh lúa nước lâu đời, nhân dân chủ yếu là làm nông nghiệp. Nền văn hóa lúa nước chính là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hương vị và phong cách ẩm thực của người dân nơi đây.

Ẩm thực miền Bắc phong phú, đa dạng nhưng gắn liền với cuộc sống hằng ngày

Mỗi địa phương, mỗi khu vực miền Bắc đều mang đến từng hương vị ẩm thực đại diện cho nếp sống, sinh hoạt của người dân. Những món ăn không chỉ là sự kết hợp của các nguyên liệu mà ẩn chưa trong đó là cả một câu chuyện lịch sử, câu chuyện của văn hóa, con người nơi đây. Cách kết nối những món ngon dân dã miền Bắc cùng câu chuyện ý nghĩa giúp cho món ăn trở nên thu hút và hấp dẫn đối với mỗi người khi thưởng thức.

Tổng hợp các món ngon dân dã miền Bắc 

Canh cua

Canh cua chính là một trong những món ăn rất nổi tiếng và được rất nhiều người ưa chuộng ở miền Bắc. Đây là món ăn được chế biến từ cua đồng – một loại thực phẩm chứa rất nhiều chất dinh dưỡng như đạm, canxi,… và thường được nấu chung với rau đay hoặc mồng tơi.  Thường người ta sẽ chọn cua đồng để nấu canh cua bởi cua đồng rất thơm, béo và được xem là nhiều dinh dưỡng hơn do thức ăn của chúng là ở trong tự nhiên.

Cua đồng sau khi được bắt về (thường bắt ở ruộng hay bờ sông) sẽ được sơ chế với cách bỏ yếm, sau đó đem giã bằng cối đá hoặc xay cho nhuyễn và lọc sạch sẽ. Đun phần nước cua vừa lọc đến khi sôi, cho rau đã thái (hoặc nhà nào thích ăn không thái) vào chờ sôi đều rồi tắt bếp là được rồi. Nấu canh cua đừng quên cho thêm một trái mướp hương để món ăn trở nên thơm ngon và hấp dẫn hơn nhé!

Canh cua là món ăn ngon dân dã tại miền Bắc thường được người nông dân chế biến mỗi khi mùa hè đến vì mang lại sự ngon miệng và thanh mát. Còn gì tuyệt vời hơn khi được ăn bát cơm chan với canh cua và ăn kèm cùng miếng cà pháo chua chua giòn giòn giữa ngày hè nóng bức đúng không. Món ăn này như một món ăn quê hương mà ai ăn qua một lần cũng phải nhớ mãi vì hương vị rất đỗi bình dị này.

Thịt nấu đông

Thịt nấu đông được đánh giá là nằm trong top các món ngon dân dã miền Bắc , món ăn này rất đỗi gần gũi, thân thuộc với nhiều thế hệ người dân nơi đây. Vào những ngày mùa đông, trong cái lạnh tê tái của miền Bắc, khi tết đến xuân về thì món thịt kho đông là món ăn rất thơm ngon và tốn cơm đấy nhé. Thịt được chọn để nấu đông thường là thịt ba chỉ lợn, có cả nạc cả mỡ ăn để khi ăn không bị ngán, nhiều nơi còn cho thêm chút thịt ngan vào để ăn cho đỡ ngán nữa đấy. Ngoài ra, người ta còn cho thêm vào mộc nhĩ, nấm hương kết hợp với hành tím, tiêu bắc để tăng thêm hương vị thơm ngon của món ăn. Thịt đông khi được nấu xong, nếu thời tiết mùa đông miền Bắc lạnh quá sẽ có thể tự đông lại, còn thông thường người ta sẽ để nguội và cho vào trong tủ lạnh để đông lại.

Món ăn hoàn thành món ăn sẽ có lớp thạch trong suốt bao quanh những miếng thịt thơm ngon. Thịt đông mềm mềm, béo béo chính là món ăn xuất hiện trong mâm cơm gia đình vào ngày Tết. Mặc dù món ăn này được chế biến rất đơn giản, nguyên liệu lại gần gũi với cuộc sống hằng ngày nhưng lại mang đến cho mỗi người nhiều hoài niệm đáng nhớ vì hương vị bình dị. Thịt đông xuất hiện vào ngày Tết với ý nghĩa là đủ đầy và may mắn cho các thành viên trong gia đình.

Cá kho

Một trong những món ăn rất đỗi quen thuộc tại miền Bắc phải được kể đến đó là cá kho. Người ta thường chọn loại cá trắm to để kho bởi thịt cá trắm ngon, đằm với lượng mỡ vừa phải. Cá được xếp gọn gàng cùng với một ít thịt ba chỉ, được kho trong niêu đất, đun bằng củi và thường được kết hợp với các nguyên liệu như: riềng, tỏi, ớt,… và không quên nước mắm ngon cho vào để kho cá cho đúng vị nhé. Cảm giác đầu tiên khi được thưởng miếng cá sau khi kho xong đó là sự thơm ngon, săn chắc của cá, vị béo ngậy của thịt cùng những mùi vị quen thuộc đặc trưng của những gia vị được nêm nếm vào.

Cá kho rất hay xuất hiện trong bữa cơm thường ngày của gia đình miền Bắc với hương vị đồng quê dân dã đặc trưng. Món ngon dân dã miền Bắc rất nổi tiếng với món cá kho làng Vũ Đại.

Phở

Sẽ thật thiếu sót nếu món ngon dân dã miền Bắc không nhắc đến phở. Đây là món ăn cực kỳ nổi tiếng, thể hiện đỉnh cao ẩm thực của người dân miền Bắc nói riêng. Chính vì lý do đó mà mỗi khi đến miền Bắc, chắc chắn khách du lịch phải dừng chân lại để thưởng thức một tô phở thơm ngon, nóng hổi. Phở cũng chính là món ăn thể hiện hồn cốt của dân tộc và ý nghĩa ẩn sâu trong mỗi nguyên liệu nấu lên nước dùng của món ăn này.

Từ cách chuẩn bị nguyên liệu tỉ mỉ cho đến cách chế biến công phu đã mang đến món ăn ấn tượng, thơm ngon được lòng tất cả các du khách khi ghé thăm đất nước xinh đẹp của chúng ta. Xương ống được làm sạch, ninh nhừ, sau đó cho thêm hoa hồi, quế, các gia vị đặc trưng tạo nên một nồi nước dùng thơm ngon chuẩn vị. Thịt bò hay thịt gà được thái hoặc xé mỏng thành từng miếng vừa ăn, thịt bò thì thực khách có thể gọi bò tái hoặc bò chín.

Một bát phở thơm ngon là sự kết hợp hoàn hảo của phần nước dùng thanh ngọt, cùng với từng miếng thịt mềm ngọt và từng sợi phở tươi dai. Phở ngon nhất là khi ăn nóng, ăn kèm với chút rau sống, thêm một chút chanh chua và ớt chưng cay cay. Phở thật sự là một món ăn rất tuyệt vời, được lòng không chỉ người dân miền Bắc mà còn biết bao thực khách bốn phương đến nơi đây.

Bún cá rô đồng

Bên cạnh phở thì bún cá rô đồng cũng chính là một món ngon dân dã đồng quê miền Bắc. Cá rô đồng vốn đã nổi tiếng vì độ ngon, thơm, chắc thịt. Sau khi được sơ chế sạch sẽ, cá được cắt thành từng miếng vừa ăn và chiên giòn trên chảo dầu nóng. Nước dùng của món ăn được chuẩn bị chu đáo, có vị ngọt thanh và hơi chua. Khác với bún bò của Huế thì bún ở miền Bắc có sợi nhỏ hơn, mỏng, trắng ngần. Cá được xếp lên trên bún, thêm vài khúc rau cần, sau đó chan thêm nước dùng nóng hổi. Đây là một sự kết hợp hoàn hảo của nước dùng thơm ngon, miếng cá giòn và vị thanh mát của rau ăn kèm.

Nem nắm

Nem nắm ở miền Bắc cũng ngon không thua kém gì nem chua đặc sản của Thanh Hóa đâu nhé. Thịt được chọn làm món ăn này phải là thịt nạc mông, được sơ chế và kết hợp với thính gạo. Thính được chính tay người dân nơi đây làm ra từ gạo tám thơm, rang lên và giã mịn. Trộn đều thịt với thính để nem thơm hơn và khi ăn không bị ngán. Sau đó, nem được nắm lại thành từng nắm tròn chắc tay được gói trong lá để tiện di chuyển cũng như cất giữ. Đây là món ngon dân dã miền Bắc không chỉ được các cánh mày râu chọn làm mồi nhậu mà còn có thể ăn kèm được trong mỗi bữa cơm gia đình.

Nếu đến với miền Bắc, bạn chắc chắn phải thử món ăn này nhé. Bạn có thể thử nem nắm Giao Thủy (Nam Định), nem Bùi ( Bắc Ninh), nem Phùng,… Đây là các địa phương tại miền Bắc nổi tiếng với món nem nắm thơm ngon và hấp dẫn.

Chả rươi

Chả rươi được công nhận xứng đáng là món ăn nổi tiếng của miền Bắc với hương vị rất đỗi thơm ngon mà lại còn giàu chất dinh dưỡng. Rươi chỉ sinh sống và có một số tỉnh thành miền Bắc mà các vùng khác không có, thường có vào khoảng cuối thu đầu mùa đông. Rươi được đánh cùng với trứng, lá gấc, thịt lợn băm, hành hoa, thì là và những nguyên liệu cần thiết khác, sau đó được rán thành từng miếng mỏng. Khi ăn có thể cảm nhận được vị thơm ngon beo béo của rươi, tuy nhiên không hề bị ngán khi được kết hợp với các gia vị kia.

Rươi là loài thủy sinh thường xuất hiện theo mùa vào khoảng tháng 9, tháng 10 âm lịch, khoảng cuối thu đầu đông. Tuy nhiên, nhiều gia đình nơi đây đã chọn mua rươi và cất trữ trong tủ đá để có thể sử dụng khi cần thiết. Người dân Hải Dương, Hải Phòng, Thái Bình rất nổi tiếng với món chả rươi rất bình dị kết hợp với nguyên liệu có sẵn trong để tạo nên được món ăn thơm ngon này.

Nem rán

Nem rán có thể được xem là món ăn rất đỗi quen thuộc và thường xuyên xuất hiện trong bữa cơm của những gia đình bình dị tại miền Bắc. Thịt được băm nhuyễn, trộn đều cùng miến, mộc nhĩ, trứng, cà rốt, rau mùi, húng Hà Nội và được gói trong những miếng đa nem mỏng. Nem được gói thành từng cái nhỏ vừa ăn, sau đó đem đi rán giòn trên chảo dầu đến khi vàng thì gắp ra và cắt bé từng miếng vừa ăn.

Nem rán thường ăn kèm với rau sống, chấm với nước mắm chua ngọt pha tỏi ớt rất ngon. Khi cắn miếng nem, ta có thể cảm nhận được sự giòn tan ở bên ngoài, còn bên trong thì mềm, ngọt, không bị khô, ăn cùng rau sống không hề bị ngán chút nào. Phần nhân của chả nem tùy theo khẩu vị của từng đình mà có thể thay đổi phù hợp để mang đến món ăn với hương vị tốt nhất. Món chả nem được thực hiện rất đơn giản nhưng đòi hỏi khâu chuẩn bị nguyên liệu đầy đủ, tươm tất để cho ra thành phẩm đẹp mắt cũng như ngon miệng. Chả nem xứng đáng là món ngon dân dã miền Bắc và làm hài lòng mọi du khách từ lần đầu thưởng thức món ăn này.

Chả mực

Khi đến với miền Bắc và đặc biệt là vùng biển Quảng Ninh thì bạn không thể bỏ qua món chả mực – món ăn dân dã được yêu thích bậc nhất nơi đây. Mực được chọn để làm món ăn này là mực mai to, với mình dày, còn tươi sống. Sau khi được ngư dân đánh bắt về, sơ chế, bỏ mai, râu đen, da, ruột,… thái từng miếng nhỏ rồi cho vào cối. Chả mực được giã bằng tay là ngon nhất. Sau khi giã rối phần thịt mực, chả được nặn thành từng miếng và được chiên trên chảo dầu nóng. Chả mực ăn dai dai của thịt mực, giòn, béo, thơm mà không hề có vị tanh chút nào.

Nhiều gia đình tại miền Bắc thường tự tay chế biến chả mực để làm món ăn trong bữa cơm hằng ngày. Chả mực có thể chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như chiên, sốt chua ngọt hay kể cả nấu phở. Tuy có thể ở trong mỗi món ăn khác nhau, chả mực vẫn giữ trọn vẹn hương vị bình dị, gần gũi gắn liền với nếp sinh hoạt của người dân miền Bắc.

Bún đậu mắm tôm

Với du/thực khách trong và ngoài nước, chắc hẳn là món bún đậu mắm tôm chắc hẳn không còn xa lạ gì nữa đúng không nào. Bún tươi được làm thành từng cuộn nhiều sợi và cắt thành từng miếng vừa ăn. Đậu xắt miếng nhỏ và đem chiên vàng trên chảo dầu nóng. Mắm tôm có mùi rất đặc trưng, khi ăn thường được thêm vài lát ớt, vắt chanh và đánh đến khi sủi bọt.

Bún đậu mắm tôm được bày thành mẹt lớn và ăn kèm có những thức ăn kèm như nem rán, chả cốm, thịt ba chỉ,… Sự kết hợp rất đỗi hoàn hảo của những nguyên liệu này và đặc biệt là hương vị của mắm tôm làm cho người ta ăn vào là nhớ mãi. Đây là món ngon dân dã miền Bắc được rất nhiều người yêu thích và lựa chọn.

Chả cá

Ẩm thực miền Bắc rất đỗi đa dạng và hấp dẫn, và trong đó thì không thể không nhắc đến chả cá. Chả cá được chế biến từ cá lăng – là loại cá ngọt thịt, rất thơm và có ít xương. Món cá này được tẩm ướp gia vị vừa ngon, nướng trên bếp than hoa rồi sau đó mới được rán lại trên chảo mỡ. Chả cá thơm ngon được chế biến thành rất nhiều món ăn khác như như: món sốt cà chua, xào chua ngọt,… giúp mâm cơm giản dị gia đình trở nên phong phú, đa dạng hơn.

Mắm cáy

Nói đến ẩm thực miền Bắc, bên cạnh mắm tôm thì người ta chắc chắn sẽ nhắc đến mắm cáy – loại mắm tuy giản dị nhưng lại rất được lòng người ăn với hương vị rất đỗi bình dị. Để làm được một chai mắm cáy thật sự rất kỳ công và yêu cầu rất cao. Cáy sau khi làm sạch và được giã nhuyễn trong cối, ủ cùng muối từ 2 đến 3 tháng mới có thể ăn được đấy.

Mắm cáy ngon được đánh giá bằng mắt là mắm có màu nâu đỏ, khi cho thêm mì chính và vắt chanh rồi ngoáy đều sẽ sủi bọt. Mắm cáy mà chấm rau muống luộc chính xác là món ăn tuyệt vời không thể nào thiếu cho những ngày hè oi ả của miền Bắc. Không chỉ những người dân ở vùng nông thôn miền Bắc mới ưa chuộng món mắm này mà người thành thị cũng thực sự rất trân quý thứ gợi nhớ về quê hương của mình nên cũng rất yêu thích loại mắm này.

Ẩm thực miền Bắc với những món ăn mang đậm màu sắc của văn hóa, con người của nơi đây. Mỗi món ngon dân dã đồng quê miền Bắc đều thể hiện nên cách chế biến tài tình tinh tế của người dân nơi đây. Đến với vùng đất này, người ta không chỉ hướng đến việc thăm quan cảnh sắc thiên nhiên mà chắc hẳn đều phải thử qua những món ăn trên. Bao đời nay, những món ăn dân dã đồng quê miền Bắc đi vào từng bữa cơm bình dị, là nét truyền thống độc đáo hấp dẫn mà không đâu có được.